Her yıl 5–11 Ekim tarihleri arasında Disleksi Farkındalık Haftası kutlanmaktadır. Disleksi, okuma, yazma ve dil becerilerinde güçlüklerle kendini gösteren nörolojik kökenli bir öğrenme farklılığıdır (1,2). Dünyada her 10 kişiden 1’inde görülebilen bu durum, çoğu zaman zeka geriliği ile karıştırılmakta ya da bireyin yeterince çaba göstermediği yanılgısıyla değerlendirilmektedir (3,5,6). Oysa disleksi, bireyin zekâsıyla ilişkili değildir; doğru yöntemler ve uygun eğitim desteği ile bu bireyler akademik hayatta ve sosyal yaşamda başarılı olabilirler (2-4).
Disleksi Haftası, bu konuda toplumsal farkındalık yaratmak, önyargıları kırmak ve disleksi yaşayan bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak için önemli bir fırsattır. Erken tanı ve doğru destek, disleksi ile yaşayan çocukların eğitim yolculuklarında kritik bir fark yaratır (4,6). Ailelerin ve öğretmenlerin bilinçli yaklaşımı, öğrencilerin özgüvenlerini artırır ve potansiyellerini ortaya koymalarına olanak sağlar (3,6). Disleksi sadece bir zorluk değil, aynı zamanda farklı bir düşünme biçimidir. Pek çok yaratıcı ve başarılı kişi, disleksiye sahip olmasına rağmen dünyaya önemli katkılar sunmuştur (2,4). Bu nedenle eğitim sisteminde esnek yöntemlerin benimsenmesi, teknoloji destekli öğrenme araçlarının kullanılması ve bireysel farklılıkların gözetilmesi son derece önemlidir (4,6).
Toplumsal farkındalığı artırmak, yalnızca disleksi yaşayan bireylere değil, tüm topluma fayda sağlar. Çünkü kapsayıcı bir eğitim ve anlayış ortamı, herkesin kendini değerli hissetmesine zemin hazırlar. Disleksi Haftası vesilesiyle, bizlere düşen görev; empatiyle yaklaşmak, desteğimizi göstermek ve her bireyin öğrenme yolculuğuna katkı sunmaktır (5,6).
Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği çizelgeye göre Disleksi Farkındalık Haftası her yıl Ekim ayının ilk haftasında kutlanmaktadır (7). Bununla birlikte bazı illerde ve sivil toplum kuruluşlarının etkinliklerinde tarih aralıkları 5–11 Ekim şeklinde de uygulanabilmektedir (8). Dünya genelinde ise farklılıklar görülmektedir; örneğin İngiltere’de Ekim ayının ilk haftası “Dyslexia Awareness Week” olarak kutlanırken, ABD’de tüm Ekim ayı “Dyslexia Awareness Month” olarak kabul edilmektedir (9).
Bu hafta, disleksiye dair farkındalığı artırmak ve önyargıları kırmak için önemli bir fırsattır. Erken tanı, doğru eğitim yöntemleri ve aile-öğretmen desteği, disleksi yaşayan çocukların hayatında büyük fark yaratır.
Unutmayalım: Disleksi bir engel değil, farklı bir öğrenme yoludur.
Doğru destekle her birey potansiyelini gerçekleştirebilir.
💙 Disleksiye empatiyle yaklaşalım, öğrenme yolculuklarını birlikte kolaylaştıralım.
HASUDER Engelsiz Toplum Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır.
Kaynaklar:
1. Shaywitz SE. Dyslexia. N Engl J Med. 1998;338(5):307–12.
2. Lyon GR, Shaywitz SE, Shaywitz BA. A definition of dyslexia. Ann Dyslexia. 2003;53(1):1–14.
3. Peterson RL, Pennington BF. Developmental dyslexia. Lancet. 2015;379(9830):1997–2007.
4. Snowling MJ. Dyslexia: A language learning impairment. J Br Acad. 2019;7(s1):43–58.
5. World Health Organization. Learning disabilities, including dyslexia [Internet]. WHO; 2020. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/learning-disabilities-including-dyslexia
6. British Dyslexia Association. Dyslexia: An overview [Internet]. BDA; 2023. Available from: https://www.bdadyslexia.org.uk/
7. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı. Belirli Gün ve Haftalar Çizelgesi [Internet]. 2023. Available from: https://www.meb.gov.tr/belirli-gun-ve-haftalar-cizelgesi/duyuru/11814
8. T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Edirne İl Müdürlüğü. 5-11 Ekim Disleksi Farkındalık Çalışmaları [Internet]. 2023. Available from: https://www.aile.gov.tr/edirne/haberler/5-11-ekim-disleksi-farkindalik-calismalari/
9. British Dyslexia Association. Dyslexia Awareness Week [Internet]. 2024. Available from: https://www.bdadyslexia.org.uk/